Buty do biegania. Na co zwracać uwagę przy wyborze?

Pronacja, supinacja, buty neutralne. Duża amortyzacja, a może bieganie naturalne? Media co chwila zasypują nas informacjami na temat coraz to nowszych butów do biegania. Jak zwykły "zjadacz chleba", może sobie poradzić? Radzi Ewa Witek-Piotrowska z Kliniki Rehabilitacji Sportowej Ortoreh.
buty do biegania buty do biegania BLAZEJ LYJAK, fotolia

Pronacja, supinacja albo bieganie neutralne

Adidas, Nike, New Balance. Wielki test butów do biegania wiosna-lato 2015

Żeby dobrać odpowiednie buty do biegania, musisz wiedzieć jakie masz ustawienie stopy.

Wiele sklepów specjalistycznych ma już przeszkolonych sprzedawców. Jednak sprzedający nie posiada wiedzy biomechanicznej. Może zrobić test na bieżni, nawet z użyciem kamer, ale najczęściej każdy patrzy na układ stóp. Niektórzy biegacze robią sobie test wodny i sprawdzają jak odcisnęła się stopa (więcej tutaj). To wszystko jednak niestety nie jest wystarczające.

Może zdarzyć się tak (i niestety często występuje), że biegacz ma inną nogę prawą i lewą, stopy mogą być koślawe, czyli pronujące, ale kolana szpotawe. Jeśli spojrzymy jeszcze na rotacje bioder i kolan podczas biegania, temat wyboru butów u sprzedawcy staje się naprawdę trudny. Jeśli jesteśmy zdeterminowani, najlepiej udać się wtedy do fizjoterapeuty, który specjalizuje się w biegaczach. Jeśli nie mamy takich możliwości, najlepiej wybrać buty neutralne. Mamy wtedy pewność, ze nie zrobimy sobie krzywdy z powodu złego wyboru. A jeszcze jak przemyślimy kwestię tego, że stopy mogą być różne nawet u tej samej osoby jesteśmy pewni, że to najlepszy wybór.

Buty same w sobie nie mają za zadania korygowania wady. Myślę, że nigdy się to nie uda, chyba że buty będą robione indywidualnie pod biegacza. Buty mają nam nie przeszkadzać i nie uszkadzać nas. Buty dla pronatorów, teoretycznie powinny wspomagać piętę, żeby nie ustawiała się do środka, ale w rzeczywistości, podnoszą tylko łuk stopy, a nie samą piętę.

Na czym polega ustawienie pronujące, supinujące i neutralne?

Ekspert: Ewa Witek-Piotrowska, Klinika Rehabilitacji Sportowej Ortoreh

Buty do biegania. Kolekcja lato 2014 Buty do biegania. Kolekcja lato 2014 Fot. PB

Pronacja, supinacja i ustawienie neutralne

Ustawienie neutralne: Achilles układa się prawie w linii pionowej. Pięta ustawiona jest lekko na zewnętrznej krawędzi. Podparte są punkty pod palcem piątym i pierwszym. Jest to optymalne ustawienie stopy.

Ustawienie pronujące (koślawe): Pięta ustawiona jest nadmiernie na wewnętrznej krawędzi. Mimo tego, że pronacja jest naturalnym i pożądanym zjawiskiem podczas biegania, nie może być ona nadmierna. Pronacja pięty podczas biegu po nierównym podłożu, umożliwia dopasowanie stopy do takiego ukształtowania terenu. Nadmierna pronacja powoduje jednak uszkodzenia mięśni stopy np. piszczelowego tylnego, ale także kolan czy bioder.

Ustawienie supinujące: Pięta ustawiona jest nadmiernie na zewnętrznej krawędzi. Często jest to stopa z wysokim podpiciem, dość sztywna.

Bardzo elastyczny, amortyzowany but do biegania naturalnego Nike Free Bardzo elastyczny, amortyzowany but do biegania naturalnego Nike Free fot,. Materiały prasowe Nike

Test wodny dla biegaczy

Test wodny dla biegaczy, według Forpro.pl, polega na odciśnięciu podeszwy stopy w taki sposób, aby zobaczyć jak powierzchnia stopy przylega do podłoża. Do wykonania testu będzie nam potrzebna taca z lekko podniesionym brzegiem, aby móc nalać do niej niewielka ilość wody oraz papierowa torba lub inna powierzchnia z niewielkim stopniem chłonięcia wody, pozwalająca nam na dostrzeżenie wyników testu. Dalej pozostaje nam już tylko nalać wody, zamoczyć podeszwę stopy, a następnie odcisnąć ją na papierze. Należy pamiętać, aby skóra była jedynie zwilżona, ponieważ w przypadku zbyt dużej ilości wody wynik może być przekłamany.

Skoro już wiemy jak wygląda nasz odcisk stopy, należy go porównać do odcisków z poniższego obrazka.

 

forpro.pl, ustawienie stopy biegaczaforpro.pl, ustawienie stopy biegacza

 

A) Odcisk przodu stopy wraz z odciskiem pięty połączony węższą częścią śródstopia oznacza prawidłową budowę stopy, czyli stopę neutralną.

B) Odcisk całej lub prawie całej stopy świadczy o tym, że posiadasz niskie sklepienie, czyli prawdopodobna jest nadpronacja.

C) Brak połączenia pomiędzy przednią częścią stopy, a tylną oznacza że możesz być tzw. nadsupinatorem.

Test wodny za nami, czas jednak utwierdzić się w wynikach. Przed nami kolejny test, który pomoże nam określić z jakim typem pronacji mamy doczynienia. ?Test zdartej podeszwy? nie jest niczym innym jak sprawdzenia w naszych starych butach, które części podeszwy są najbardziej wytarte.

Tutaj znowu z pomocą przychodzi nam obrazek, na którym dokładnie widać co oznaczają poszczególne przetarcia.

 

forpro.pl, test zdartej podeszwyforpro.pl, test zdartej podeszwy

Bieganie naturalne: buty Adidas AdiPure Trainer Bieganie naturalne: buty Adidas AdiPure Trainer fot. Adidas

Buty z dużą amortyzacja czy buty minimalistyczne?

Producenci butów prześcigają się w nowych technologiach. Kiedyś uważano, że aby ochronić nasze stawy przed zużyciem , trzeba mieć jak najbardziej amortyzowane buty. Zaczęto robić obuwie z poduszkami gazowymi, specjalnymi piankami. Niestety okazało się to zgubne. Kontuzji było coraz więcej, zwłaszcza tych, dotyczących uszkodzeń ścięgien i mięśni. Biegacz czuł się jakby biegał po miękkim materacu, więc mięśnie cały czas pracowały nienaturalnie. Kilka lat temu zapanowała moda na buty minimalistyczne, nawet takie, które wyglądały jak rękawiczki. Buty, które nie mają żadnej amortyzacji, tylko cienką podeszwę. To był wielki bum. Po kilku latach okazało się, że taki rodzaj obuwia powodował złamania zmęczeniowe i uszkodzenia Achillesa.

Badania pokazują, że biegacz o normalnej lub niskiej masie, zdecydowanie nie powinien nosić obuwia z dużą amortyzacja. Jestem zdania, że ta amortyzacja powinna być mała, ale nie zalecam butów minimalistycznych. Buty minimalistyczne najlepiej używać raz lub dwa razy w tygodniu, jako narzędzie do poprawy techniki biegowej. Czyli wykonywać w nich trening krótki, ale jakościowy. Bieganie w butach minimalistycznych powoduje przeniesienie ciężaru ciała do przodu i wymusza pracę ze śródstopia.

Osoby z nadwagą, albo problemami kręgosłupa, powinni zaopatrzyć się w buty z większą amortyzacją. Dla nich to rzeczywiście ochrona stawów przed nadmiernym obciążeniem.

Oczywiście są osoby które używają tylko butów minimalistycznych, ale to najczęściej osoby zupełnie zdrowe, szczupłe , z mocnymi mięśniami łydki. Na codzienne treningi jednak zdecydowanie nie polecam tylko takiego obuwia.

Najlepiej więc wybierać buty wcale nie z najwyższej półki. Buty muszą być przede wszystkim wygodne.

Buty do biegania po asfalcie Buty do biegania po asfalcie fot. Materiały prasowe inov-8

Buty trialowe czy buty startowe?

Dla biegacza początkującego to tak naprawdę bez dużego znaczenia. Dla osoby biegającej już długo ma to znaczenie. Buty trialowe przeznaczone są do biegania po lesie, po górach. Mają agresywny bieżnik, czyli taki, który trzyma stopę na podłożu. W biegach górskich, szczególnie tych, gdzie nawierzchnia jest błotnista trudno jest biegać w butach przeznaczonych na ulicę.

But startowy jest zawsze dużo lżejszy, ma mniejszy drop (czyli różnicę w wysokości pomiędzy piętą a śródstopiem). W takim bucie "nogi same się kręcą:. W butach ciężkich stopa słabiej pracuje, a bieg jest mniej dynamiczny. Nabycie więc butów zarówno do treningu, jak i do startów, jest jak najbardziej celowe u zawodników, którzy chcą biegać szybciej

Najważniejsze więc, żeby but był neutralny, miał niezbyt dużą amortyzację, był wygodny, około 1 cm większy niż but do chodzenia i miał szerokość, która również odpowiada naszej stopie.

Więcej o:
Copyright © Agora SA